فصلنامۀ تخصصی معماری، مرمت و شهرسازی رف
باز زنده‌سازی میدان درب خانه دیوانی رشت مبتنی بر تحولات تاریخی در آن
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی، دانشگاه هنر
2 دانشیار گروه مرمت و احیاء بناها و بافت‌های تاریخی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر تهران، ایران
چکیده
میدان درب خانه دیوانی در بافت تاریخی رشت با دارا بودن پیشینۀ طولانی، میدانی ارزشمند و با هویت است. به لحاظ کیفیت‌های اصیل ریختی، تقریباً طی قرن اخیر، میدان مذکور طی چند مرحله تغییر کرده است و طی این تغییرات، عوارض متعدد کالبدی و کارکردی برای میدان ایجاد شده است که ضرورت یکپارچه‌سازی و وحدت مجدد در کالبد، کارکرد و مفاهیم هویتی میدان مذکور را به‌وجود می‌آورد. پژوهش حاضر با عنایت به کیفیت‌های اصیل کالبدی و کارکردی، به تبیین آداب اصلی باز زنده‌سازی میدان درب خانه دیوانی می‌پردازد. بر اساس مبانی نظری و دوره‌های تحول اساسی این میدان، شش بازۀ زمانی برای مطالعه تغییرات کیفیت‌های اصیل کالبدی و کارکردی این میدان در نظر گرفته شده است. یافته‌های کتابخانه‌ای و میدانی نشان می‌دهد که تحولات صورت‌گرفته در ساختار آن، موجب ازبین‌رفتن رد تاریخی و ایجاد فعالیت‌های بی‌هویت تجاری و اداری در لبه‌های میدان و تبدیل آن به مسیری عبوری می‌شود که این تغییرات در ساختار کالبدی و کارکردی میدان، تضعیف کیفیات هویتی - محتوایی و منظری را در پی دارد. در نتیجه، باتوجه‌به شناخت کیفیات اصیل ریختی میدان درب خانه دیوانی و تحولات آن، مبادی باز زنده‌سازی میدان بر اساس خطوط ریختی مربوط به دورۀ قاجاریه و حفظ عناصر کالبدی ارزشمند دورۀ پهلوی اول، در راستای انتقال پیام‌های ارزشمند تاریخی - فرهنگی میدان مورد توجه قرار گرفته‌اند.
کلیدواژه‌ها
)